10 maart 2021

Tien verbeterpunten Nationale Politie

Om de Nationale Politie alsnog tot een succes te maken zijn de komende jaren flinke investeringen nodig in dit jarenlang door bezuinigingen en overbelasting verzwakte korps. De NPB heeft daarover uitgesproken ideeën, gevoed door de dagelijkse contacten met collega’s uit onze achterban. Hieronder de tien belangrijke punten waarin volgens ons zo snel mogelijk meer tijd, energie en (dus) geld moet worden gestoken.

1. Meer agenten en rechercheurs
De NPB pleit voor een structurele uitbreiding van de operationele sterkte (handhaving/noodhulp/recherche) met 6.000 fte’s. Daarvan zouden 3.500 fte’s moeten worden ingezet voor directe hulpverlening en wijkpolitie en 2.500 man in de opsporing – met name forensische opsporing, zeden, digitaal en infra.

Op basis van het regeerakkoord van het kabinet Rutte III wordt de politiecapaciteit in vier jaar tijd structureel vergroot met 1.170 voltijdbanen (fte’s). Een volkomen willekeurig aantal, dat nog aan de krappe kant is ook. Volgens een rapport van Eurostat uit 2019 waren er in 2016 in Nederland op elke honderdduizend burgers 299 agenten actief. Daarmee zaten we net iets onder het EU-gemiddelde van 318 agenten per honderdduizend inwoners en flink onder landen als België (342), Frankrijk (326) en Spanje (361). Om op gelijke voet te komen met België moet de Nationale Politie versterkt worden met 7.310 extra agenten; om op gelijke voet te komen met Frankrijk met 4.590 extra agenten.

2. Betere ICT-voorzieningen
De NPB pleit voor een eenmalige ICT-investering van 500 miljoen en een structurele verhoging van het budget voor de ICT-organisatie van 50 miljoen.

Anno 2020 kan het uitvoerende politiepersoneel tijdens zijn werk nog altijd niet beschikken over gebruiksvriendelijke, state of the art ICT-voorzieningen. De NPB pleit ervoor het advies van het Bureau ICT-Toetsing (BIT) uit 2019 serieus te nemen en ook op dit gebied duidelijke keuzes te maken ten gunste van de kwaliteit van het politiewerk – ongeacht de kosten die daarmee samenhangen. Een eenmalige nieuwe grote investering in ICT-zekerheid is dan slimmer dan doormodderen en maar afwachten welke extra kosten er in de toekomst allemaal nog bijkomen en welke kwaliteit aan ICT-voorzieningen dat oplevert – en op welke termijn. De laatstgenoemde deadline (2024) staat nu alweer ter discussie…

3. Minder inhuur externe deskundigheid
Op ondersteunend gebied huurt de Nationale Politie nogal altijd de nodige externe deskundigheid in. Dat is niet alleen kostbaar, het gaat ook ten koste van eigen kennisopbouw en continuïteit. In de politie-cao 2018/2020 is dan ook afgesproken dat de inhuur van externen vanaf 2021 verminderd zal zijn tot maximaal 10 procent van de niet-operationele sterkte. De NPB heeft aanwijzingen ontvangen dat deze doelstelling niet gehaald lijkt te worden; officiële cijfers daarover ontbreken vooralsnog.

4. Meerjarenbegroting voor de politie
Sinds de komst van de Nationale Politie is er uitsluitend ad hoc geïnvesteerd in de sterkte naar aanleiding van terroristische aanslagen of rapporten over de georganiseerde misdaad. De NPB pleit voor het invoeren van een meerjarenbegroting voor de politie, losgekoppeld van regeerakkoorden en de Haagse begrotingscyclus. Daardoor zou de politie vanuit een financieel stabiele positie sneller kunnen inspelen op actuele gebeurtenissen.

5. Meer contact met burgers
De komst van de Nationale Politie heeft een jammerlijke verschraling van het contact tussen de politie en de burgers in gang gezet. Het aantal bureaus wordt verminderd van 400 in 2014 naar 167 in 2025. Aangiften ontvangt het korps bij voorkeur digitaal. Het ‘blauw op straat’ lijkt tot een minimum teruggebracht. Als er anno 2020 een politieauto door de straat rijdt, denkt men ‘Er is wat aan de hand!’. Vroeger dacht men: ‘Ze zijn aan het surveilleren’.

De NPB wil dat de Nationale Politie politiemedewerkers meer ruimte gaat bieden voor persoonlijk contact met burgers. Dat zal een belangrijke impuls geven aan de effectiviteit van het politiewerk in de volle breedte (openbare orde, veiligheid, opsporing).

6. Meer lokale zeggenschap over politie-inzet
Bij de invoering van de Nationale Politie is te veel zeggenschap over de politie weggehaald bij het lokaal gezag. De NPB vindt dat er een nieuwe balans moet worden ingesteld. De burgemeesters en de lokale politiechefs moeten meer beleidsruimte krijgen om naar eigen inzicht politiecapaciteit in te zetten – en over hun keuzes op dat gebied politieke verantwoording af te leggen aan (met name) de gemeenteraad. Dit betekent automatisch dat de burgemeester en de andere leden van de veiligheidsdriehoek (Openbaar Ministerie en politiechef) ook meer te zeggen krijgen over het beheer van de politie.

7. Politie terug naar Binnenlandse Zaken
In 2010 werd de politie bij het ministerie van Justitie en Veiligheid ondergebracht en sindsdien is de inzet van het korps voor het handhaven van de openbare orde en het garanderen van noodhulp aanzienlijk verminderd. De tijd is rijp om een nieuwe balans in stellen tussen de twee maatschappelijke taken van de politie. Uitgangspunt daarbij moet zijn dat het handhaven van de openbare orde en het garanderen van noodhulp even waardevolle prestaties zijn als boeven vangen.

Het is van belang dat die gelijkwaardigheid op cruciale besluitvormingsmomenten – bijvoorbeeld in de ministerraad – goed gehandhaafd en verdedigd wordt. Daarom is het wenselijk dat de politieke zeggenschap over de justitiële politietaken (opsporing en vervolging) weer wordt losgekoppeld van de bestuurlijke politietaken (openbare orde en noodhulp). Met andere woorden: de NPB streeft ernaar dat het beheer over de politie weer wordt ondergebracht bij de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

8. Structurele vroegpensioenregeling politie
In het landelijk pensioenakkoord van juni 2019 heeft de overheid toegegeven dat hij in het blokkeren van vroegpensioenregelingen voor ‘zware beroepen’ te ver is doorgeschoten. Afgesproken is dat de overheid beroepssectoren weer fiscaal gaat helpen bij het betaalbaar maken van vroegpensioenregelingen voor mensen die tientallen jaren zwaar werk hebben verricht – zoals veel politiemedewerkers.

Als overgangsbeleid hebben de politiebonden op 26 mei 2020 met minister Grapperhaus en korpschef Van Essen de tijdelijke Regeling vervroegde uittreding afgesproken. De NPB wil dat de werkgever zijn verantwoordelijkheid op dit gebied serieus blijft nemen en zich ervoor inzet dat deze RVU een opvolger krijgt in de vorm van een structurele vroegpensioenregeling voor de politiesector. Politiemensen verdienen een door de maatschappij betaalde mogelijkheid om eerder te stoppen met werken dan op de AOW-gerechtigde leeftijd.

9. Ruim baan voor professionaliteit
Een van de hoofddoelen die in de plannen voor de Nationale Politie werden genoemd was het scheppen van ‘meer professionele ruimte voor de politie’. Dat is tot nu toe een loze belofte gebleken. Wat de NPB betreft zal de Nationale Politie pas echt geslaagd zijn als hij alle politiemedewerkers de maximale professionele ruimte biedt – gebaseerd op vertrouwen in hun kennis en kunde. Dat is bevorderlijk voor zowel het prestatievermogen van de organisatie als het werkplezier van de individuele collega.

10. Ruim baan voor diversiteit
De NPB vindt dat een politieorganisatie zo goed mogelijk aangesloten moet zijn op de samenleving die zij moet dienen om in complexe situaties de juiste interventies te kunnen doen – zowel bij hulpverlening als bij misdaadbestrijding. Een van de manieren om dat doel te bereiken is het realiseren van voldoende instroom van nieuwe medewerkers met uiteenlopende sociale en etnische achtergronden, leefstijlen en opleidingen. De NPB dringt dan ook aan op blijvende investeringen in het werven, opleiden en vasthouden van politietalenten uit allerlei maatschappelijke geledingen.

-------------------------

NPB Panorama Politie 2025
Het politiebeleid vanuit ‘Den Haag’ wordt al jarenlang gedomineerd door wensdenken op bezuinigingsgebied. De NPB heeft zich daar altijd tegen verzet en zal dat blijven doen. Vorig jaar hebben we dat onder andere gedaan door het schrijven van een visiedocument over het gezond maken van de Nationale Politie als organisatie: het NPB Panorama Politie 2025
Bedoeld als inspiratiebron en geheugensteuntje voor alle individuele Nederlanders of politieke partijen die de veiligheid in Nederland een warm hart toedragen en zich bij het streven naar een gezond en krachtig politiebestel willen aansluiten.

KLIK HIER voor het NPB Panorama Politie 2025