De aanhouder wint: vuurwerkverbod is een feit
De NPB is verheugd dat op dinsdag 1 juli ook de Eerste Kamer heeft ingestemd met een vuurwerkverbod voor consumenten. ‘We hebben gewonnen!’ aldus bondsvoorzitter Nine Kooiman. ‘We hebben er als bonden jarenlang op moeten aandringen, samen met het korps. Maar tenslotte heeft de politiek dan toch gekozen voor een optimale bescherming van hulpverleners en burgers.’
Op 8 april was de Tweede Kamer al akkoord gegaan met het wetsvoorstel van Jesse Klaver (GroenLinks-PvdA) en Esther Ouwehand (PvdD). Een meerderheid van 94 van de 150 volksvertegenwoordigers stemden toen voor het vuurwerkverbod. Op dinsdag 1 juli waren de 75 senatoren in de Eerste Kamer aan zet. Van hen stemden er 51 voor en 24 tegen.
In de laatste fase van de besluitvorming hadden de Nationale Politie, de politiebonden NPB, ACP en Equipe en de Centrale Ondernemingsraad van het korps een gezamenlijke position paper gepubliceerd om de politiek een aantal zaken onder de neus te wrijven.
Kantelpunt bereikt
Kooiman: ‘ Tijdens de jaarwisseling 2024/2025 was het risico op blijvende invaliditeit of zelfs het overlijden van politiemensen tijdens hun werk rondom oud en nieuw opnieuw gestegen. Wat ons betreft was daarmee een kantelpunt bereikt in de vuurwerkvrijheid in Nederland. Het totaal aan nadelige gevolgen voor mens, dier en natuur was niet langer te verdedigen. In het algemeen belang bleef er maar één optie over: de invoering van een algemeen verbod op de verkoop, het bezit en het afsteken van vuurwerk.’
Zo’n verbod zal niet voldoende zijn om politiemensen en andere hulpverleners tijdens oud en nieuw volledig te beschermen tegen vuurwerkagressie. Kooiman: ‘Maar het is wel een noodzakelijke stap om een begin te maken aan het verkleinen van de explosief toegenomen gezondheidsrisico’s die zij tijdens hun werk lopen.’
Een domper is wel dat het verbod niet eerder van kracht wordt dan bij de jaarwisseling 2026/2027. Demissionair staatssecretaris Thierry Aartsen van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) meldde op 1 juli dat voor het realiseren van de wetswijziging nog flink wat tijd nodig was – minstens anderhalf jaar, wellicht zelfs langer. Dat hangt ook af van de politieke bereidheid, aldus Jansen, om op tijd voldoende geld beschikbaar te stellen om aan alle gestelde voorwaarden voor de invoering te voordoen (zie verderop).
Teleurstelling
Kooiman: ‘Hulpverleners balen nu al ontzettend dat het vuurwerkverbod de komende jaarwisseling nog niet van kracht zal zijn. Je kunt je hun teleurstelling indenken als het nog een jaar langer zou duren. Dan krijgt de geloofwaardigheid van de politiek echt een knauw. Nu de Tweede Kamer de noodzaak van een vuurwerkverbod heeft erkend, moet ze er ook streng op toezien dat de invoering zo snel mogelijk plaatsvindt.’
-----------------------------------------
Meer weten over het wetsvoorstel?
Het initiatiefvoorstel van de Tweede Kamerleden Klaver (GroenLinks-PvdA) en Ouwehand (PvdD) voegt een algemeen vuurwerkverbod voor consumenten toe aan de Wet Milieubeheer en de Wet op de economische delicten. De initiatiefnemers vinden de wijze waarop de jaarwisseling in Nederland wordt gevierd een te zware belasting voor de openbare orde en de rechtsorde, de veiligheid, de volksgezondheid en het milieu.
Gevaarzettingsdelict
Voor consumenten wordt het, met uitzondering van vuurwerkproducten in de categorie F1, verboden om vuurwerk voorhanden te hebben of af te steken. Vuurwerk vanaf categorie F2 mag niet langer meer worden afgestoken door consumenten. Met dit voorstel kunnen bij Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) soorten vuurwerk worden aangewezen die wel aan consumenten ter beschikking worden gesteld. Het professioneel afsteken van vuurwerk blijft mogelijk. Het voorstel regelt verder dat het bezitten en afsteken van het verboden vuurwerk als gevaarzettingsdelict strafbaar wordt gesteld.
Ontheffing
Door de Tweede Kamer is met een amendement onder voorwaarden mogelijk gemaakt voor georganiseerde groepen burgers om zich tot de gemeente te wenden om tijdens de jaarwisseling op een verantwoorde en veilige manier vuurwerk af te steken op een daartoe aangewezen plek. Daarbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de dorps- of buurtvereniging. Burgemeesters krijgen hiervoor de bevoegdheid een ontheffing te verlenen.
Handhavingsplan
Een ander amendement van de Tweede Kamer regelt de inwerkingtreding onder voorbehoud van drie punten: een effectief handhavingsplan van politie en gemeenten, een uitgewerkte Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) als gevolg van het hiervoor genoemde amendement en een compensatieregeling voor de vuurwerkbranche, inclusief een dekking voor deze regeling binnen de begroting van Infrastructuur en Waterstaat (I&W).