Beloning politiewerk politiek ontspoord in Portugal
De Nederlandse Politiebond steunt de acties van de Portugese collega’s voor een betere beloning van hun werk. Afgelopen week leidde de verontwaardiging over de armoedige politiesalarissen tot de start van een reeks demonstraties bij politiebureaus en het parlementsgebouw. Voor het eerst in 35 jaar gebeurde dat door politiemensen in uniform – ondanks een rechterlijke uitspraak uit 2019 dat dat wettelijk verboden is.
De vlam sloeg in november in de pan door een opmerkelijk besluit van het demissionaire kabinet van premier António Costa. In de aanloop naar nieuwe parlementsverkiezingen in maart 2024 besloot deze regeringsploeg tot een loonsverhoging voor één van de drie landelijke politiekorpsen die Portugal rijk is: de Polícia Judiciária, kortweg PJ.
Dit korps houdt zich specifiek bezig met het bestrijden en onderzoeken van zware, georganiseerde en financiële misdaad, in tegenstelling tot de twee andere politiekorpsen – de Polícia de Segurança Pública (PSP) en de Guarda Nacional Republicana, (GNR). Die korpsen zijn meer gericht op het bewaken van de openbare orde en veiligheid en het bestrijden en onderzoeken van misdaden op kleinere schaal.
Het onbegrijpelijke besluit om slechts één groep politiemedewerkers (de ‘crime fighters’) een flinke loonsverhoging te geven schoot bij veel PSP- en GNR-medewerkers in het verkeerde keelgat – en terecht. De afgelopen weken nam de ergernis daarover nog toe toen bleek dat de achtergebleven beloning van het politiewerk tijdens de verkiezingsstrijd niet op de politieke agenda verscheen. Geen enkele prominente kandidaat bleek bereid zich publiekelijk uit te spreken voor een serieuze loonsverhoging voor alle politiemedewerkers.
En daar is toch echt voldoende reden voor: in Portugal verdient een beginnende politiemedewerker bijvoorbeeld slechts € 1.000. Dat is niet genoeg om in een grote stad te kunnen wonen, want daar kost een enkele kamer huren al de helft van dat bedrag. Ook zijn de toelagen van het politiepersoneel al sinds 2009 niet meer verhoogd, zelfs niet bij wijze van inflatiecorrectie.
Inmiddels heeft de slagvaardigheid van de Portugese politie duidelijk te lijden onder de demonstraties. Het aantal aanhoudingen/bekeuringen is enorm gedaald, zowel door spontane langzaam-aan-acties van groepjes politiemedewerkers in het hele land als door de protesten die worden georganiseerd door de Portugese politiebonden APG/GNR and Siap Sindicato. Beide zijn aangesloten bij EU.Pol, het in 2021 mede door de NPB opgerichte samenwerkingsverband van Europese politiebonden.
Begin deze week zijn in Lissabon op hoog niveau de eerste gesprekken gevoerd over dit conflict en mogelijke manieren om daaraan een eind te maken. Een hoopvolle ontwikkeling wellicht, aangezien de demissionaire politieminister tot voor kort nog beweerde dat het vinden van een (financiële) oplossing zou worden overgedragen aan het volgende kabinet.
De NPB steunt samen met EU.Pol de acties van de vakbonden en de collega’s in Portugal vanuit de wens dat hun belangrijke werk snel meer politieke waardering krijgt, om te beginnen door een aanzienlijk betere beloning – over de hele linie.