8 juni 2022

Politie verscherpt aanpak racistisch gedrag

Racistisch gedrag van agenten zal voortaan altijd een sanctie tot gevolg hebben. Dat blijkt uit een 'gezamenlijke verklaring tegen racisme en discriminatie’, opgesteld door tachtig vooraanstaande politiefunctionarissen, de Centrale Ondernemingsraad van de Nationale Politie en de Nederlandse Politiebond. In de videoversie roept NPB-voorzitter Jan Struijs politiemedewerkers op niet weg te kijken van racistisch gedrag.

De verklaring werd vorige week tijdens een strategisch topoverleg op de Veluwe geschreven. Plaatsvervangend korpschef Liesbeth Huyzer, die verantwoordelijk is voor het diversiteitsbeleid, meldt vandaag in NRC dat agenten die zich racistisch hebben gedragen of uitgelaten er voortaan niet meer met ‘een goed gesprek’ vanaf komen. ‘Excuses zoals dat gebeurde onder het mom van werkdruk en stoom afblazen gaan niet meer op. Discrimineren, racistisch gedrag, buitensluiten, het moet altijd consequenties hebben.’

Het is een verscherping van het huidige beleid. Agenten die de afgelopen jaren waren betrapt op racistische uitlatingen in een WhatsApp-groep werden bijvoorbeeld schriftelijk berispt of overgeplaatst. Politieadviseur Carel Boers stopte in 2019 al bij de organisatie, omdat er volgens hem bij de politie structureel sprake is van 'wegkijken’ bij discriminatie [LEES MEER].

Uit de KRO-NCRV documentaire De Blauwe Familie, die vorige maand werd uitgezonden, kwam eenzelfde beeld naar voren. Enkele agenten vertellen in die film dat zij als gevolg van aanhoudend racistisch gedrag van collega's hebben besloten te stoppen. Volgens Huyzer maakt de documentaire ‘hun pijn heel duidelijk'.

Keihard werken aan verbinding
De documentaire heeft indruk gemaakt op de politie. Het is belangrijk is dat de nasleep van de docu niet leidt tot verdeeldheid, maar bijdraagt aan verbinding. ‘Het gaat om de onderliggende boodschap van deze documentaire', zegt Huijzer. ‘Dat is dat discriminatie en uitsluiting voorkomt, ook binnen de politie. En dat de impact voor collega’s enorm is. Daar moeten we ons van bewust zijn. En keihard werken om dit te veranderen.'

Landelijke regie
De politietop is duidelijk: de organisatie heeft een voorbeeldfunctie bij het bestrijden van discriminatie en racisme. ‘Als een politiemedewerker die grens over gaat, volgt daar altijd een sanctie op', zegt Liesbeth Huyzer. ‘Daar waar nodig zelfs ontslag.’ Johan van Renswoude is aangesteld als landelijk  coördinator voor de bestrijding van racisme en discriminatie binnen de politie. Hij is betrokken bij alle meldingen/incidenten en heeft de regie op de ontwikkeling van een landelijke eenduidige afdoening van gevallen.

Cruciale rol leidinggevenden
De politietop vraagt ook meer verantwoordelijkheid van leidinggevenden. Zij hebben een cruciale rol op gebied van preventie, signalering en respons. De korpsleiding wil hen daarbij beter ondersteunen in de praktijk. Door handelingsperspectieven en hulp te bieden. Ook krijgen ze steun in persoonlijke ontwikkeling als leider. Er lopen al verschillende initiatieven ter versterking van het leiderschap. Dat kan effectiever door meer samenhang en bundeling van krachten.

Veilige plek
Ook kijkt de politietop naar medewerkers die discriminatie of uitsluiting hebben ervaren. Wat kunnen zij doen? In veel gevallen wordt grensoverschrijdend gedrag binnen het team geadresseerd en opgelost. Dat lukt niet altijd. Die politiemedewerkers moeten met hun verhaal op een veilige plek terecht kunnen. Bestaande mogelijkheden daarvoor worden daarom beter zichtbaar gemaakt.