Politiebonden kiezen voor innovatie
Vanaf 2024 schakelt de Nederlandse Politiebond over op een volledig nieuwe werkwijze. Op woensdag 7 juni hebben de vertegenwoordigers van de leden in het hoofdbestuur en de bondsraad unaniem ingestemd met de manier waarop het dagelijks bestuur de samenwerking met de andere drie politiebonden wil maximaliseren. Dat gaat nu zo spoedig mogelijk gebeuren door het bestuur en de werkorganisaties van de vier verenigingen onder te brengen in een overkoepelende stichting.
Zoals bekend bouwen de dagelijkse besturen van de politiebonden (de NPB, ACP, ANPV en Equipe) al sinds 2019 aan een intensievere samenwerking. De eerste stap was de gezamenlijke aanschaf door de NPB en de ACP van een kantoorgebouw in Baarn. Daarna volgden de overstap naar een gezamenlijke ledenwerving op de politiescholen, de oprichting van een gezamenlijk opleidingsinstituut en structureel beleidsoverleg tussen de dagelijkse bestuurders van de bonden.
Eén grote politiebond
Het beoogde einddoel is de totstandkoming van één vakbond voor politiemedewerkers. Onvermijdelijk brengt dat met zich mee dat (ook) de NPB als aparte vereniging ophoudt te bestaan.
Vooralsnog hebben we op dat punt echter geen haast. Ten eerste omdat we weten dat veel collega’s gehecht zijn aan het lidmaatschap van deze club en we die loyaliteit niet op de proef willen stellen. Ten tweede omdat het laten bestaan van de vier aparte verenigingen ervoor zorgt dat we in de overleggen en onderhandelingen met de werkgever over de arbeidsvoorwaarden (voorlopig) onze huidige status en mate van invloed behouden.
Nieuwe, vijfde vereniging
De gekozen constructie betekent wel dat de huidige politiebonden vanaf volgend jaar geen nieuwe leden meer krijgen toegekend. Momenteel is het al zo dat alle op de politiescholen geworven leden gelijk worden verdeeld onder de bonden. Vanaf 2024 zullen alle collega’s die zich willen aansluiten bij ‘de samenwerkende politiebonden’ (oftewel de stichting) als lid worden ondergebracht bij een nieuwe, vijfde vereniging.
Bestuurlijk huzarenstukje
Het idee om het bestuur van vier/vijf verenigingen (en het beheer van een gezamenlijke werkorganisatie) over te dragen aan een stichting is behoorlijk innovatief te noemen. Voor zover bekend is dit in Nederland nog niet eerder vertoond. Momenteel is een team van vijf personen bezig dit bestuurlijke huzarenstukje handen en voeten te geven: projectleider Caroline Bonenkamp en vier kwartiermakers (kaderleden van de bonden).
Karakter en ambities
Cruciaal onderdeel van hun klus is het vastleggen van de identiteit van de nieuwe politiebond in zogenaamde statuten. Statuten geven antwoord op essentiële vragen over het karakter en de ambities van een organisatie. Wat zijn haar doelen, haar middelen en haar organen? Welke spelregels en bevoegdheden zijn van kracht? Hoeveel invloed hebben de leden op het beleid van de organisatie? In hoeverre wordt voor het halen van de doelen een beroep gedaan op de inzet van kaderleden/vrijwilligers? Welke professionele ruimte heeft de werkorganisatie? In welke verhouding staat de nieuwe politiebond tot de werkgever/de politiek? Welke maatschappelijke rol ziet hij voor zichzelf weggelegd?
Acceptabele statuten
Uitgangspunt bij het formuleren van het karakter en de ambities van de nieuwe stichting zijn natuurlijk de huidige statuten van de NPB, ACP, ANPV en Equipe. Uit deze vier teksten moet een nieuwe verzameling statuten worden gedestilleerd, die voor alle bonden acceptabel is.
Het laatste woord daarover hebben uiteraard de huidige leden van de bonden. Tijdens een speciale algemene ledenvergadering zal worden gestemd over het voorstel om het bestuur van de NPB over te dragen aan het stichtingsbestuur. Oftewel: over het vervangen van de huidige NPB-statuten door de statuten van de nieuwe politiebond.
De planning is er nu op gericht om de vertegenwoordigers van de leden daarover in december 2023 een voorlopig besluit te vragen en in het voorjaar van 2024 een definitief besluit.
Personele unie
Tegelijkertijd zouden de ledenvergaderingen van de vier huidige politiebonden dan het eerste stichtingsbestuur moeten kiezen. Ook hier is een innovatieve constructie bedacht. Via een zogenaamde personele unie zal het stichtingsbestuur vanaf 2024 ook fungeren als het dagelijks bestuur van de vier/vijf verenigingen die via de stichting samenwerken.
Ledenvergadering oktober 2023
Voor het zover is moeten er nog een hoop zaken uitgewerkt worden. Onderdeel daarvan is de jaarlijkse algemene ledenvergadering van de NPB op donderdag 26 oktober aanstaande. Dit keer zal die bijeenkomst geheel gebruikt worden om met zoveel mogelijk NPB-leden van gedachten te wisselen over de opzet en de gewenste kwaliteiten van de nieuwe politiebond.
Ik roep iedereen op serieus te overwegen of hij als deelnemer aanwezig kan zijn. Grijp deze kans om inhoudelijk een steentje bij te dragen aan de bouw van die ene grote politievakorganisatie. Voldoende inbreng en inspiratie vanuit de achterban is daarbij voor ons goud waard.
Wat mij betreft dus: graag tot ziens op 26 oktober in Baarn!
Jan Struijs,
bondsvoorzitter